قلعه فلک الافلاک + تاریخچه و تصاویر

قلعه فلک الافلاک مشهورترین اثر تاریخی شهر خرم آباد

این اثر باستانی مربوط به دوره ساسانیان می باشد که در طول دوره های مختلف با نام هایی متفاوت مورد استفاده قرار گرفته است. از جمله نام هایی مانند : دژ شاپورخواست ، دوازده برجی ، کاخ اتابکان می باشد که دلیل استفاده از هر کدام از آن ها هم مشخص است.
به عنوان مثال : دژ شاپورخواست به این دلیل نامگذاری شده است که در دوره ای شهر خرم آباد را با نام شاپورخواست می خواندند. با توجه به اینکه حاکمان لر را با نام اتابک عنوان می کرده اند در دوره ای دیگر  این قلعه را کاخ اتابکان می نامیده اند.

تاریخچه قلعه فلک الافلاک

جالب توجه این است که این قلعه در تمام دوران مورد استفاده قرار گرفته و در هر زمانی با نام مربوط به آن دوران!

کاربرد اصلی این قلعه در تمام دوران کاربردی حکومتی و نظامی بوده است. در زمان قبل از انقلاب (زمان حکومت پهلوی) به عنوان زندان سیاسی استفاده شده است. هم اکنون علاوه بر خود اثر که با توجه به وجود معماری و … قابلیت بازدید دارد به عنوان موزه مردم شناسی ، موزه باستان شناسی و آزمایشگاه مرمت اشیاء تاریخی و … هم استفاده می شود.

قلعه فلک الافلاک نامی است که از زمان قاجار تا کنون استفاده می شود.

فلک الافلاک یعنی فلک نُهم ، فلکی که بالاتر از همه افلاک ( آسمان ها ) می باشد. قلعه فلک الافلاک در قدیم دارای 12 بُرج بوده است که گفته می شود هر برج به گونه ای طراحی و ساخته شده است که با توجه به نحوه قرار گیری تابش خورشید بر روی آن ها، برج های سال نشان داده می شده است و اشاره به 12 برج فلکی دارد.

این قلعه بر روی تپه ای در مرکز شهر خرم آباد قرار دارد و این تپه بر تمام شهر مشرف می باشد.

در دوره ای از تاریخ حصاری به دور قلعه وجود داشته است که از قلعه فلک الافلاک محافظت می کرده است.

مصالح استفاده شده در ساخت این قلعه

در ساخت قلعه فلک الافلاک از خشت ، سنگ و ملات استفاده شده است که در دوران های مختلف مرمت و بازسازی شده و با تغییراتی همراه بوده است. این قلعه با توجه به این که در طول دوران مورد استفاده بوده است با خود رمز و رازهای فراوانی را همراه دارد که هر کدام بیانگر سطری از تاریخ کهن این سرزمین است.

این قلعه دارای دو حیاط است که هر کدام دارای زیبایی ها و جذابیت های خاص خود می باشد. وجود برج ها و همچنین چاه قلعه که خود دارای اسرار زیادی می باشد در حیاط اول وجود دارد. در حیاط دوم نیز برج ها و همچنین وجود تالارها جلب توجه می کند. در این حیاط تک درختی بسیار قدیمی و بزرگ که همچنان سبز و شاداب می اشد خودنمایی می کند.

آنچه بسیار مورد تامل است در این قطعه راه های مخفی وجود دارد که به احتمال زیاد برای فرار در مواقع اضطراری استفاده می شده است.

چاه موجود در قلعه علاوه بر اینکه بسیار اسرار آمیز می باشد با توجه به وجود آب جاری در آن بسیار متفاوت است. این چاه با عمقی حدود 40 متر، جزو عمیق ترین چاه های موجود در قلعه های تاریخی است که خود بر شکوه و عظمت آن می افزاید.

فیلم کوتاهی از شاهکار معماری و مهندسی تاریخ ایران و جهان : قلعه با صلابتِ و استوار فلک الافلاک